Η γη παράγει αρκετά για να ικανοποιήσει τις ανάγκες κάθε ανθρώπου, όχι όμως την απληστία του. Mahatma Gandhi

Πρέπει να είσαι η αλλαγή
που εύχεσαι να δεις στον κόσμο.
Μαχάτμα Γκάντι

Μπανάνα

Η μπανάνα είναι τροπικό φρούτο, καρπός της μπανανιάς. Καταναλώνεται συνήθως ωμή, αν και μπορεί να φαγωθεί τηγανητή, ψητή και αποξηραμένη, σε στρογγυλές επίπεδες φέτες. Για τη διατήρησή της μπορεί μετά την ξήρανση να τριφτεί σε αλεύρι. Είναι γηγενές της τροπικής ζώνης και πιθανώς εξημερώθηκε για πρώτη φορά στην Παπούα Νέα Γουινέα. Σήμερα καλλιεργείται κυρίως στην τροπική ζώνη.
Ορισμένες πρόσφατες ανακαλύψεις φυτολίθων μπανάνας στο Καμερούν που χρονολογούνται στην πρώτη χιλιετία BCE πυροδότησαν μια διεθνή συζήτηση για την αρχαιότητα καλλιέργειας της μπανάνας στην Αφρική. Υφίσταται γλωσσολογική μαρτυρία ότι η μπανάνες ήταν ήδη γνωστές στη Μαδαγασκάρη περίπου εκείνη την εποχή. Η πιο πρώιμη μαρτυρία καλλιέργειας μπανάνας πριν από αυτές τις πρόσφατες ανακαλύψεις θεωρείτο ο ύστερος 6ος αιώνας. Τούτη η μαρτυρία υπονοεί ότι οι μπανάνες καλλιεργούνταν στην Αφρική πριν φθάσουν πολυνήσιοι έποικοι στη Μαδαγασκάρη και υποδεικνύει επίσης επίσης επαφή και εμπόριο μεταξύ Πολυνήσιων και Αφρικανών τουλάχιστον 3.000 χρόνια πριν. Άλλες ποικιλίες μπανάνας εισήχθησαν στην ανατολική ακτή της Αφρικής από Μουσουλμάνους Άραβες.


Top banana producing nations - 2007
(in million metric tons)

India 21.77
China 8.04
Philippines 7.48
Brazil 7.10
Ecuador 6.00
Indonesia 5.46
Tanzania 3.50
Costa Rica 2.08
Thailand 2.00
Mexico 1.96
Burundi 1.60
Guatemala 1.57
Vietnam 1.36
Kenya 1.19
Bangladesh 1.00
Honduras 0.91
Egypt 0.88
Papua New Guinea 0.87
Cameroon 0.86
Uganda 0.62
World total 72.5
Source: Food and Agriculture Organization of the United Nations


Ο καρπός είναι μακρόστενος, κίτρινου χρώματος εξωτερικά, με ευχάριστο άρωμα και μαλακό φλοιό ο οποίος μπορεί να αφαιρεθεί με ευκολία. Το εσωτερικό χρώμα του είναι υπόλευκο και εκτός από γευστικός είναι και ιδιαίτερα εύπεπτος (η άγουρη μπανάνα όμως παράγει πολλά αέρια). Το μήκος του μπορεί να φτάσει τα 20-25 εκατοστά και διάμετρο τα 4-5 εκατοστά. Όσο είναι άγουρη η μπανάνα είναι πράσινη και όταν ωριμάσει, παίρνει το χαρακτηριστικό της κίτρινο χρώμα. Ο φλοιός της μπορεί εύκολα να αποσπαστεί σε λωρίδες. Το φυτό της μπανάνας είναι ψευδόστεμα που αναπτύσσεται έως τα 6 ως 7.6 m (20-25 ft) ύψος. Τα φύλλα είναι διευθετημένα σπειροειδώς και είναι δυνατόν να αποκτήσουν 2.7 m (9 ft) μήκος και 60 cm (2 ft) πλάτος.




Είδη

Υπάρχουν πολλά είδη ποικιλιών μπανάνας, πολλά από τα οποία θα εξέπλητταν τους δυτικοευρωπαίους καταναλωτές που είναι συνηθισμένοι στην πανταχού παρούσα ποικιλία επιδόρπιου Cavendish που βρίσκονται στα σουπερμάρκετ. Άλλες περιλαμβάνουν τις κόκκινες Κουβανέζικες (ή Κολοράντο) οι οποίες προέρχονται από τον Ισημερινό και έχουν καφετί-κόκκινο δέρμα, Λακτάταν από τις Φιλιππίνες οι οποίες είναι πολύ αρωματικές, και Μανζάνο και Μπούρο που έχουν ελαφριές γεύσεις μήλου και λεμονιού, αντίστοιχα. Άλλες εξωτικές ποικιλίες δεν καταναλώνονται γενικά τοπικά, επειδή δεν αποθηκεύονται σωστά ή βλάπτεται εύκολα η φλούδα τους. Οι μπανανιές που φυτρώνουν στην Ελλάδα, κυρίως στη Μεσσηνία και την Κρήτη παράγουν ιδιαίτερα εύγεστες και αρωματικές μπανάνες, οι οποίες όμως είναι πολύ μικρές σε σχέση με αυτές που παράγονται σε θερμότερες χώρες. Φυτευτές μπανάνες (Musa balbisiana), οι πρόγονοι της κοινής εξημερωμένης μπανάνας πωλούνται σε αγορές στην Ινδονησία.




Χρήσεις

Τα φύλλα του φυτού είναι μεγάλα, εύκαμπτα και αδιάβροχα. Χρησιμοποιούνται με πολλούς τρόπους, σαν αλεξιβρόχια (ομπρέλες) και για το τύλιγμα της τροφής με σκοπό το μαγείρευμα ή την αποθήκευση.

Στην Ινδία ο χυμός που βγαίνει από τον κορμό χρησιμοποιείται ως οικιακό φάρμακο για τη θεραπεία του ίκτερου, ενίοτε με την προσθήκη μελιού.






Τι περιέχει

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της μπανάνας είναι η υψηλή περιεκτικότητά της σε κάλιο, απαραίτητο για τη σωστή λειτουργία των μυών και του νευρικού μας συστήματος αλλά και μοναδικό για την καταπολέμηση της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Παράλληλα η μπανάνα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, πολύτιμες βιταμίνες όπως Α, Β, C και D, ασβέστιο και φώσφορο. Σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια μάλιστα, η μπανάνα ενδέχεται να προφυλάσσει και από τη λευχαιμία, αφού έρευνα έδειξε ότι τα παιδιά που μέχρι τα δύο τους χρόνια καταναλώνουν μπανάνες 4-6 φορές την εβδομάδα έχουν λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από αυτήν.





Banana, raw, edible parts
Nutritional value per 100 g (3.5 oz)

Energy 90 kcal 370 kJ
Carbohydrates 22.84 g
- Sugars 12.23 g
- Dietary fiber 2.6 g
Fat 0.33 g
Protein 1.09 g
Vitamin A equiv. 3 μg 0%
Thiamine (Vit. B1) 0.031 mg 2%
Riboflavin (Vit. B2) 0.073 mg 5%
Niacin (Vit. B3) 0.665 mg 4%
Pantothenic acid (B5) 0.334 mg 7%
Vitamin B6 0.367 mg 28%
Folate (Vit. B9) 20 μg 5%
Vitamin C 8.7 mg 15%
Calcium 5 mg 1%
Iron 0.26 mg 2%
Magnesium 27 mg 7%
Phosphorus 22 mg 3%
Potassium 358 mg 8%
Zinc 0.15 mg 1%

One banana is 100–150 g.
Percentages are relative to US
recommendations for adults.






Στην κουζίνα

Την μπανάνα την απολαμβάνουμε συνήθως ωμή αλλά και τηγανητή, ψητή ή αποξηραμένη, ενώ συχνά «συμμετέχει» στη δημιουργία γλυκών, κέικ, παγωτών, μιλκ σέικ κ.λπ. αλλά και ψωμιού.

3 πράγματα που πρέπει να ξέρετε

• Η μπανάνα επιδρά στο νευρικό μας σύστημα χαρίζοντάς μας καλύτερη διάθεση.
• Ενισχύει τη μνήμη και βοηθά στην αφομοίωση των γνώσεων.
• Ανακουφίζει από τις καούρες.





Μπανάνα: το πιο παρεξηγημένο φρούτο

Το όνομα της μπανάνας προέρχεται από την αραβική λέξη banan, που σημαίνει δάκτυλο. Ευδοκιμεί κυρίως σε τροπικό κλίμα, ενώ η συλλογή της γίνεται ενώ έχει ακόμα χρώμα πράσινο καθώς το φρούτο συνεχίζει να ωριμάζει πολύ γρήγορα μετά την κοπή του. Πρωτοεμφανίστηκε στην περιοχή της Μαλαισίας και ο Μέγας Αλέξανδρος έφερε το φρούτο στην Ευρώπη. Στην Αμερική ξεκίνησε να καταναλώνεται ευρέως μόλις το 19ο αιώνα. Είναι πιθανώς το δημοφιλέστερο φρούτο παγκοσμίως και ο μέσος Αμερικάνος καταναλώνει 2 φορές περισσότερες μπανάνες σε σχέση με το μέσο Ευρωπαίο.

Η μπανάνα λόγω της υψηλής περιεκτικότητας της σε υδατάνθρακες και της υψηλής θερμιδικής της αξίας (90-130 kcal) σε σχέση με τα υπόλοιπα φρούτα αποφεύγεται από τους καταναλωτές, ειδικά σε περιόδους δίαιτας. Ωστόσο, η μπανάνα είναι εξαιρετική πηγή πολλών βιταμινών και άλλων θρεπτικών συστατικών, ενώ η γλυκιά της γεύση και ο κορεσμός που προκαλεί λόγω των φυτικών ινών την καθιστούν ένα ποιοτικό σνακ σε σχέση με οποιοδήποτε επεξεργασμένο τρόφιμο ή γλύκισμα.

Πιο συγκεκριμένα, η μπανάνα είναι πολύ καλή πηγή Βιταμίνης C, καλίου και φυτικών ινών. Η βιταμίνη C που περιέχεται στη μπανάνα, ενισχύει την αντιοξειδωτική άμυνα του ανθρώπινου οργανισμού και προστατεύει από ασθένειες. Επιπλέον, η βιταμίνη C είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για τη σύνθεση του συνδετικού ιστού, την απορρόφηση του σιδήρου και τη σύνθεση κυττάρων του αίματος.

Η περιεκτικότητα της μπανάνας σε Κάλιο είναι ιδιαίτερα υψηλή σε σχέση με άλλα φρούτα και τρόφιμα. Το Κάλιο είναι ένας ηλεκτρολύτης που παίζει σπουδαίο ρόλο στην πρωτεϊνοσύνθεση και τη διατήρηση και ανάπτυξη της μυικής μάζας, καθώς το κάλιο ρυθμίζει τα νευρικά ερεθίσματα για τη μυική συστολή. Μια δίαιτα πλούσια σε Κάλιο έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί προστατευτικό παράγοντα για την εμφάνιση αρτηριακής υπέρτασης, καθώς βοηθά στην απομάκρυνση της περίσσειας Νατρίου.

Επιπλέον, η μπανάνα, μέσω της υψηλής συγκέντρωσης σε φυτικές ίνες βοηθά ιδιαιτέρως στην καλή γαστρεντερική λειτουργία και στη σωστή πέψη, ενώ προκαλεί κορεσμό όταν συμπεριλαμβάνεται σε κάποιο γεύμα. Υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών έχει φανεί από επιστημονικές μελέτες να προσφυλάσσει τον ανθρώπινο οργανισμό από εμφάνιση υπερπλασιών της γαστρεντερικής οδού, ενώ παράλληλα συμβάλλει στη συντήρηση ενός υγιούς βάρους.

Η μπανάνα εκτός από τις φυτικές ίνες περιέχει 3 σάκχαρα, τη σουκρόζη, τη φρουκτόζη και τη γλυκόζη, τα οποία μεταβολίζονται πολύ γρήγορα παρέχοντας άμεση πηγή ενέργειας στον οργανισμό αυξάνοντας τη συγκέντρωση γλυκόζης στο αίμα. Στη μπανάνα βρίσκονται επίσης σημαντικές ποσότητες βιταμίνης B6 που συμμετέχει στη σύνθεση των αντισωμάτων του ανοσοποιητικού μας συστήματος, στη σύνθεση των ερυθροκυττάρων, στον πρωτεϊνικό μεταβολισμό και στην καλή λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Επιπρόσθετα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται στη μπανάνα σε μικρότερες ποσότητες είναι η βιταμίνη Α, η ριβοφλαβίνη, η νιασίνη, η θειαμίνη, ο σίδηρος, ο χαλκός, ο ψευδάργυρος, το παντοθενικό οξύ, ο φώσφορος, το ασβέστιο και το μαγνήσιο.

Τέλος, θα πρέπει να προσθέσουμε ότι η μπανάνα δεν περιέχει νάτριο, ενώ έχει ίχνη λίπους και χοληστερόλης.

Συμπερασματικά, η μπανάνα αποτελεί μια καλή πηγή ενδιαμέσου σνακ, πλούσιο σε φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αφαιρείται από ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής. Η θερμιδική της αξία απλά την καθιστά ένα φρούτο που καλό είναι να μην καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες.
Wiki
myworld.gr
iatronet.gr







«Οι έμποροι λιανικής έχουν τον έλεγχο»

Σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν καταναλώνονται τόσες μπανάνες όσο στη Γερμανία. Στις χώρες προέλευσης όμως, όπως τον Ισημερινό, οι άνθρωποι εργάζονται συνήθως υπό απάνθρωπες συνθήκες για μισθούς πείνας. Ποιος όμως έχει την ευθύνη για την κατάσταση αυτή; «Παλαιότερα κατηγορούσαμε τους προμηθευτές, σήμερα γνωρίζουμε ότι και οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ φέρουν και αυτές ευθύνη», λέει η Μαρίτα Βίγκερτάλε, από το γερμανικό παράρτημα της ανθρωπιστικής οργάνωσης Oxfam, η οποία δημοσίευσε πρόσφατα έρευνα για το ζήτημα: «Τα συνδικάτα λένε σήμερα ότι οι έμποροι λιανικής παίζουν μεγαλύτερο ρόλο από ότι παλαιότερα. Δεν είναι μόνον οι μεγάλες επιχειρήσεις που εισάγουν, οι προμηθευτές ή οι πολυεθνικές. Σήμερα τον έλεγχο τον έχουν ουσιαστικά οι έμποροι λιανικής, αυτοί υπαγορεύουν τους κανόνες του παιχνιδιού».

Οι αλυσίδες REWE, Edeka, Aldi, Lidl και Plus κυριαρχούν στην γερμανική αγορά. Όσο μεγαλύτερες οι αγορές τους, τόσο μεγαλύτερη η επιρροή που έχουν στους προμηθευτές, σύμφωνα με την έκθεση που συνέταξε η Oxfam. Το λιανικό εμπόριο ασκεί πιέσεις στους προμηθευτές, πολλές φορές με αθέμιτα μέσα. Σε αυτά συγκαταλέγονται τα ποσά που συχνά καταβάλουν οι προμηθευτές για ένα να ανοίξει η αλυσίδα ένα καινούριο κατάστημα: «Συχνά οι προμηθευτές πληρώνονται μετά από 30 μέρες αφότου παραδώσουν τα εμπορεύματά τους. Και αυτό δεν δικαιολογείται στις αγορές των οπωροκηπευτικών». Το σκληρό ανταγωνισμό όμως δεν τον βιώνουν μόνον οι προμηθευτές: «Είναι ένας κύκλος που οδηγεί σε χαμηλότερες τιμές και σε χειρότερες συνθήκες εργασίας στην αρχή αυτού του κύκλου».

12ωρο για 0,75 € ωρομίσθιο

Όπως αναφέρει η Oxfam στις φάρμες καλλιέργειας ανανά στην Κόστα Ρίκα οι άνθρωποι εργάζονται συνήθως 12 ώρες την ημέρα με μόλις 75 λεπτά ωρομίσθιο. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία στις μπανανοφυτίες του Ισημερινού εργάζονται περισσότερα από 30 χιλιάδες παιδιά. Την ίδια ώρα οι προμηθευτές εμποδίζουν με τον τρόπο τους τη δημιουργία συνδικάτων. Επίσης χρησιμοποιούνται φυτοφάρμακα που έχουν απαγορευθεί στην Ευρώπη καθώς είναι βλαβερά για την ανθρώπινη υγεία.

Κατά την δημοσιοποίηση της σχετικής έκθεσης η διεθνής ανθρωπιστική οργάνωση Oxfam κάλεσε τη γερμανική επιτροπή ανταγωνισμού να βάλει στο μικροσκόπιο τις πρακτικές των μεγάλων γερμανικών σούπερ μάρκετ. Η οργάνωση καλεί παράλληλα τους πολίτες να επανεξετάσουν την καταναλωτική τους συμπεριφορά και να αγοράζουν βιολογικά προϊόντα και προϊόντα fair trade.

Κώστας Συμεωνίδης

Πρώτα σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν,
μετά σε πολεμούν και μετά νικάς.


First they ignore you, then they laugh at you,
then they fight you, then you win.
Μαχάτμα Γκάντι

Παρά τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της προηγούμενης δεκαετίας, 300 εκατ. άνθρωποι εξακολουθούν να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας στην Ινδία. Το αν θα επιταχυνθούν οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις, στην κατεύθυνση που ζητούν οι επικεφαλής των μεγάλων επιχειρήσεων, μένει να αποδειχθεί στο μέλλον.


«Slumdog Millionaire», η ταινία που γύρισε στις φτωχογειτονιές της Βομβάης ο Βρετανός σκηνοθέτης Ντάνι Μπόιλ και θριάμβευσε στα φετινά Οσκαρ. Πήρε οκτώ από τα δέκα για τα οποία ήταν υποψήφια.

Το φιλμ, επικεντρωμένο στη ζωή του Τζαμάλ, ενός νεαρού Ινδού που γίνεται πλούσιος ύστερα από τη συμμετοχή του στην ινδική εκδοχή του τηλεπαιχνιδιού «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος;» έχει προκαλέσει παγκοσμίως τις πιο ετερόκλητες αντιδράσεις. Οι περισσότερο αρνητικές προέρχονται από τους κατοίκους του Νταραβί, οι οποίοι και βγήκαν στους δρόμους να διαδηλώσουν για τον τρόπο με τον οποίο ο σκηνοθέτης δείχνει τη φτώχεια και τη διαφθορά στις γειτονιές τους. Στα πλακάτ των διαδηλωτών μπορούσες να διαβάσεις συνθήματα όπως το ειρωνικό «Φτώχεια για πούλημα» και «Μη μας αποκαλείτε σκυλιά».

Η λέξη «Slumdog» στον τίτλο της ταινίας, «βρωμόσκυλο» και κοπρίτης της παραγκούπολης κατά μία έννοια, έχει προκαλέσει κυρίως την οργή στις κοινότητες των Ινδών ανά τον κόσμο. Δεν τη συναντάς μόνο στον τίτλο. «Slumdog» αποκαλούν τον νεαρό Τζαμάλ όσοι αδυνατούν να πιστέψουν πώς ένα παιδί, μεγαλωμένο στους δρόμους και στους σκουπιδότοπους, γνωρίζει τις απαντήσεις του τηλεπαιχνιδιού.

Ο Ινδός ακτιβιστής Ταπεσουόρ Βισουακάρμα, επικεφαλής διαδηλώσεων εναντίον της ταινίας στην Ινδία, θεωρεί ότι το να χρησιμοποιείς με οποιονδήποτε τρόπο τη λέξη «σκυλί» για να μιλήσεις για τους ανθρώπους που ζουν στις παραγκουπόλεις συνιστά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πιο νηφάλιοι Ινδοί δικαιολογούν την ευθιξία των συμπατριωτών τους, λέγοντας ότι στην ινδική κουλτούρα, και ιδιαιτέρως στα Χίντι, το να αποκαλείς κάποιον σκυλί θωρείται εδώ και αιώνες ύψιστη προσβολή.
Οι δημιουργοί της ταινίας υπεραμύνονται της επιλογής τους, λέγοντας ότι ο χαρακτηρισμός «βρωμόσκυλο» δεν χαρακτηρίζει σε καμία περίπτωση όλους τους κατοίκους του Νταραβί, αλλά δείχνει τον τρόπο με τον οποίο ορισμένοι μόνο χαρακτήρες αντιμετωπίζουν τον βασικό ήρωα του φιλμ...
archive.enet.gr

Αισιόδοξος είναι ένας άνθρωπος που βλέπει παντού πράσινα φανάρια. Απαισιόδοξος είναι κάποιος που βλέπει παντού κόκκινα.
Ο αληθινά συνετός άνθρωπος έχει αχρωματοψία.
Albert Schweitzer

Αν η μόρφωση δεν συνοδεύεται και από συμπόνια
όχι απλά είναι άχρηστη, αλλά γίνεται και καταστροφική.
Μαχάτμα Γκάντι

12 βήματα κατανόησης των φτωχών του τρίτου κόσμου


Από το περιοδικό Freedom from Hunger (Ελευθερία από την Πείνα)
Για να μπορέσουν οι Δυτικοί να κατανοήσουν πώς ζουν οι άνθρωποι στον Τρίτο Κόσμο, το περιοδικό Freedom from Hunger (Ελευθερία από την Πείνα) του επισιτιστικού προγράμματος του ΟΗΕ προτείνει... να σκεφτούν γιατί μάλλον δεν τολμούν να εφαρμόσουν το ακόλουθο πείραμα 12 βημάτων.

Το πείραμα έχει αναδειχθεί σε ένα από τα βασικά σημεία της ύλης των Κοινωνικών Επιστημών στα αμερικανικά πανεπιστήμια.

1. Βγάλετε όλα σας τα έπιπλα από το σπίτι. Κρατήστε μόνο ένα τραπέζι κουζίνας και μία ξύλινη καρέκλα, μερικές κουβέρτες για να κοιμάστε στο πάτωμα γιατί ποτέ δεν είχατε κρεβάτι.

2. Πετάξτε όλα σας τα ρούχα. Κάθε μέλος της οικογένειας διαθέτει μόνο μία αλλαξιά και ίσως ένα ζευγάρι παπούτσια.

3. Εξαφανίστε όλες τις ηλεκτρικές συσκευές. Κρατήστε μόνο ένα κουτί σπίρτα, ένα σακουλάκι αλεύρι, λίγη ζάχαρη, αλάτι, κρεμμύδια, ένα πιάτο φασόλια.

4. Κλείστε το νερό στο μπάνιο και κατεβάστε τον γενικό του ηλεκτρικού.

5. Όλη η οικογένεια ζει σε ένα δωμάτιο.

6. Δεν αγοράζετε εφημερίδες, δεν έχετε πρόσβαση σε βιβλία, γιατί απλώς δεν γνωρίζετε ανάγνωση. Υπάρχει μόνο ένα ραδιόφωνο σε ένα από τα χαμόσπιτα του οικισμού σας.

7. Δεν υπάρχει ταχυδρόμος, πυροσβεστική, κυβερνητικές υπηρεσίες.

8. Το σχολείο είναι 5 χλμ. μακριά. Μόνο δύο από τα 7 παιδιά σας μπορούν να πάνε, πάντα με τα πόδια.

9. Δεν υπάρχουν γιατροί και νοσοκομεία. Η κοντινότερη κλινική είναι 15 χλμ. μακριά και υπάρχει μόνο μία μαμή. Πας με το λεωφορείο ή το ποδήλατο εάν είσαι τυχερός και διαθέτεις ένα.

10. Δεν κερδίζετε περισσότερα από 5 δολάρια την ημέρα.

11. Ξεκινάτε να καλλιεργείτε το έδαφος γύρω από το σπίτι σας για να πληρώσετε το ενοίκιο και να ξεπληρώσετε τους δανειστές σας.

12. Αναζητάτε τρόπους να βγάζουν χρήματα τα παιδιά σας, ώστε να μπορείτε να εξασφαλίσετε φαγητό για όλη την οικογένεια.