Η Παγκόσμια Ημέρα διατροφής γιορτάζεται στις 16 Οκτωβρίου κάθε χρόνο, ημερομηνία που το 1945 ιδρύθηκε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ. Στόχος καθιέρωσης αυτής της ημέρας είναι η ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση του κόσμου για τις δύο ακραίες μορφές κακής διατροφής, τον υποσιτισμό και την παχυσαρκία.
Σύμφωνα, με τα επίσημα στοιχεία του Ο.Η.Ε., περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι στον κόσμο υποσιτίζονται. Πρόκειται για το 15%, δηλ το ένα έκτο του συνόλου της ανθρωπότητας, ποσοστό το οποίο αυξάνεται λόγω της επισιτιστικής και της οικονομικής κρίσης.
Περίπου 60 εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο υποφέρουν από οξύ υποσιτισμό, ενώ κάθε χρόνο 5 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών πεθαίνουν εξαιτίας του.
Στον αντίποδα, στις ανεπτυγμένες χώρες η παχυσαρκία απειλεί την υγεία εκατομμυρίων πολιτών.
Η παχυσαρκία θεωρείται ασθένεια και συνδέεται με σειρά σοβαρών επιπτώσεων στην υγεία, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτη, καρκινογενέσεις κλπ.
Ειδικότερα οι Έλληνες αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα με την ασφάλεια τροφίμων και την ποιότητα διατροφής, ενώ τα Ελληνόπουλα καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στην Ε.Ε. στην παχυσαρκία.
Η Δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Κατά την πρόσφατη σύνοδο της G8 στην Ακουίλα της Ιταλίας, η ΕΕ, δεσμεύτηκε για τη χρηματοδότηση άνω των 2 δισ. €, εκτός από το «1 δισ. € της Επισιτιστικής Διευκόλυνσης της ΕΕ», με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών πρόσβασης στα τρόφιμα, για τις χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα.
«Στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας Διατροφής πρέπει να είναι να θυμίζει στον καθένα μας ότι πρέπει να κάνουμε τ' αδύνατα δυνατά για να μην πεινάσουν πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι. Για να ανταποκριθεί στην πρόκληση, το 1 δισ. € της Επισιτιστικής Διευκόλυνσης της ΕΕ αποδίδει γρήγορα και απτά αποτελέσματα διανέμοντας στους μικροκαλλιεργητές των αναπτυσσόμενων χωρών τους σπόρους και τα λιπάσματα που χρειάζονται για να αυξήσουν τη γεωργική παραγωγή τους.
Θα βασιστούμε στην πείρα που αποκτήσαμε κατά την εφαρμογή της Επισιτιστικής Διευκόλυνσης για να εξασφαλίσουμε ότι η νέα υπόσχεση που δώσαμε στη σύνοδο κορυφής της G8 στην Ακουίλα θα είναι εξίσου αποτελεσματική για την καταπολέμηση της πείνας παγκοσμίως», είχε δηλώσει ο Karel De Gucht, Ευρωπαίος Επίτροπος, αρμόδιος για την Ανάπτυξη και την Ανθρωπιστική Βοήθεια.
Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής:
Τα υποσιτισμένα παιδιά ζητούν την προσοχή μας
Γιατροί Χωρίς Σύνορα
Χωρίς πρόσβαση στην ποικιλία των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών, εννέα παιδιά θα συνεχίσουν να πεθαίνουν κάθε λεπτό από αίτια που σχετίζονται με τον υποσιτισμό. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ζητούν να αλλάξει η επισιτιστική βοήθεια ώστε να γίνουν διαθέσιμα τα τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας και να σωθούν εκατομμύρια παιδικές ζωές.
Τι είναι η κρίση του υποσιτισμού;
Ο υποσιτισμός είναι η αιτία του θανάτου τριών με πέντε εκατομμυρίων παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών κάθε χρόνο. Οι εικόνες παιδιών που λιμοκτονούν σε περιοχές που πλήττονται από επείγουσες κρίσεις αποτελούν πλέον μέρος της δημόσιας συνείδησης, αλλά στην πραγματικότητα η μεγάλη πλειοψηφία των παιδιών που πάσχουν από υποσιτισμό, πάσχουν σιωπηλά, μακριά από τα βλέμματα του κόσμου.
Το ανεπαρκές διαιτολόγιο αποτελεί γεγονός της καθημερινής ζωής εκατοντάδων εκατομμυρίων παιδιών. Τα σημάδια του υποσιτισμού είναι τόσο κοινά -ένα κοντό παιδί, ή ένα παιδί που έχει χάσει βάρος- που δεν θεωρούμε πλέον ότι αυτά τα παιδιά είναι άρρωστα, ή ότι υποφέρουν. Έτσι συμβαίνει όμως. Όταν το διαιτολόγιο ενός παιδιού αποτυγχάνει να του δώσει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός του για να διατηρήσει τη φυσιολογική του λειτουργία, όχι μόνο κλονίζεται η ανάπτυξή του, αλλά και αυξάνεται η ευαισθησία του απέναντι σε συνηθισμένες ασθένειες. Αυτός είναι ο λόγος που ένα κοινό κρυολόγημα, ή μια κρίση διάρροιας μπορούν να σκοτώσουν ένα υποσιτισμένο παιδί.
Ο υποσιτισμός είναι ένα ιατρικό επείγον. Οι ομάδες των ΓΧΣ βλέπουν τον καταστρεπτικό αντίκτυπο του υποσιτισμού των παιδιών κάθε μέρα και έχουν περιθάλψει περισσότερα από 150.000 παιδιά τον χρόνο, το 2006 και το 2007. Ο υποσιτισμός αποδυναμώνει την αντίσταση του οργανισμού και αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από πνευμονία, διάρροια, ελονοσία, ιλαρά ή AIDS -πέντε ασθένειες που ευθύνονται για τους μισούς από τους περίπου δέκα εκατομμύρια θανάτους παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών, κάθε χρόνο. Τα επίμονα υψηλά ποσοστά υψηλής θνησιμότητας παιδιών στην υπο-Σαχάρια Αφρική και τη Νότια Ασία δε θα μειωθούν, αν ο υποσιτισμός δεν αντιμετωπιστεί με περισσότερη αποφασιστικότητα.
Ο παιδικός υποσιτισμός δεν προσελκύει επαρκή διεθνή προσοχή. Παρά την συντριπτική συμβολή της διεθνούς κοινότητας στην αποτροπή της παιδικής θνησιμότητας και τις επιπτώσεις στην υγεία, η θεραπεία και η πρόληψη του υποσιτισμού δεν αποτελεί τόσο υψηλή προτεραιότητα στον σχεδιασμό και τον προγραμματισμό της διεθνούς και της εθνικής δημόσιας υγείας.
Ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζεται σήμερα ο υποσιτισμός, έχει σοβαρούς περιορισμούς. Σε περιοχές στην οποίες τα τρόφιμα με πολλά θρεπτικά συστατικά δεν είναι διαθέσιμα, ή όπου οι άνθρωποι δεν έχουν τα χρήματα για ν' αγοράσουν τέτοια τρόφιμα, η προσέγγιση της αλλαγής της συμπεριφοράς απέναντι στον υποσιτισμό, η οποία εστιάζεται στην εκπαίδευση για κατάλληλες επιλογές τροφίμων, πλύσιμο των χεριών και θηλασμό δεν αρκεί για ν' αντιμετωπίσει τον πρόβλημα.
«Η διατροφή με χυλό από κεχρί σε καθημερινή βάση ισοδυναμεί με την επιβίωση μονάχα με ψωμί και νερό. Με λίγη τύχη, τα μωρά εδώ μπορούν να έχουν γάλα μια ή δύο φορές την εβδομάδα. Τα μικρά παιδιά είναι τόσο ευαίσθητα στον υποσιτισμό, διότι ό,τι τρώνε στερείται των απαραίτητων βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων που θα τα βοηθήσουν ν' αναπτυχθούν, να παραμείνουν γερά και να καταπολεμήσουν τις μολύνσεις» εξηγεί η Δρ Σούζαν Σέφερντ ιατρική συντονίστρια στο επισιτιστικό πρόγραμμα των ΓΧΣ στο Μαραντί του Νίγηρα.
Παρόμοιες στρατηγικές είναι ανεπαρκείς, διότι οι μητέρες στην υπο-Σαχάρια Αφρική, στο Κέρας της Αφρικής και στην Ασία δεν χρειάζονται μόνο συμβουλές σχετικά με το πώς να ταΐσουν τα παιδιά τους. Χρειάζονται πρόσβαση σε τρόφιμα πλούσια σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και ζωϊκές τροφές που παρέχουν τα 40 βασικά θρεπτικά συστατικά, που χρειάζεται ένα παιδί για να μεγαλώσει και να είναι υγιές. Μόνον ο θηλασμός, ανταποκρίνεται στις διατροφικές ανάγκες ενός παιδιού ηλικίας μέχρι έξι μηνών, ενώ πέρα απ' αυτήν, τα μικρά παιδιά έχουν ανάγκη από την πρόσθεση τροφών που συμπεριλαμβάνουν γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά, κρέας ή ψάρι.
Η αντιμετώπιση των μακροπρόθεσμων προκλήσεων της φτώχιας και της διατροφικής ασφάλειας είναι σημαντική -αλλά η αντιμετώπιση των αναγκών των υποσιτισμένων παιδιών σήμερα, απαιτεί εξειδικευμένες στρατηγικές με συγκεκριμένο στόχο, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι τα παιδιά ηλικίας κάτω των δύο ετών έχουν πρόσβαση στην ελάχιστη διατροφή που απαιτείται. Οι σημερινές παρεμβάσεις οι οποίες δεν επιτυγχάνουν να εξασφαλίσουν τις διατροφικές ανάγκες των παιδιών ηλικίας κάτω των δύο ετών, θα πρέπει να ξεπεραστούν, και να επινοηθούν νέες στρατηγικές που θα στοχεύουν αυτά τα παιδιά. Οι συστάσεις του ΟΗΕ ζητούν να δοθεί περίθαλψη σε παιδιά με σοβαρό υποσιτισμό οξείας μορφής, μέσα από προγράμματα διατροφής που θα εδρεύουν στις διάφορες κοινότητες, χωρίς να εισάγονται τα παιδιά σε κάποιο κέντρο υγείας ή θεραπευτικό επισιτιστικό κέντρο, εκτός και αν παρουσιάσουν ιατρικές επιπλοκές. Κι αυτές τις συστάσεις δεν πρέπει να τις αφήσουμε να μείνουν κενό γράμμα. Τα απλά, έτοιμα προς χρήση σκευάσματα υψηλής διατροφικής αξίας (RUF), τα οποία έχουν παρασκευαστεί ειδικά για την αντιμετώπιση των διατροφικών αναγκών των μικρών παιδιών, έχουν επεκτείνει πολύ τη δυναμική για αποτελεσματικές επισιτιστικές παρεμβάσεις. Τα προγράμματα θεραπευτικής περίθαλψης με έτοιμα προς χρήση σκευάσματα υψηλής διατροφικής αξίας (RUF), επιτρέπουν στη μεγάλη πλειοψηφία των σοβαρά υποσιτισμένων παιδιών να λάβουν θεραπεία στα σπίτια τους, υπό την επίβλεψη της μητέρας τους ή οποιουδήποτε άλλου τα φροντίζει, αντί να τα στέλνει στα νοσοκομεία. Οι ΓΧΣ αλλά και άλλες οργανώσεις, έχουν καταγράψει την επιτυχία που μπορεί να έχει η χρήση των έτοιμων προς χρήση σκευασμάτων υψηλής διατροφικής αξίας (RUF) -ποσοστά υψηλής θεραπείας με υψηλή κάλυψη, όπως και χαμηλή θνησιμότητα και ποσοστά διακοπής της θεραπείας. Εν τούτοις, σύμφωνα με εκτιμήσεις των ΓΧΣ, μόνο το 3% των 20 εκατομμυρίων παιδιών που πάσχουν από σοβαρό υποσιτισμό οξείας μορφής κάθε χρόνο, λαμβάνουν την θεραπεία που χρειάζονται.
Τα έτοιμα προς χρήση σκευάσματα υψηλής διατροφικής αξίας (RUF) δίνουν επίσης τη δυνατότητα για την προσέγγιση των παιδιών σε μικρότερη ηλικία, προτού η ανάπτυξή τους αρχίσει να κλονίζεται, ή την υποβοήθησή τους ν' αναρρώσουν μετά από κάποια ασθένεια. Τα σημερινά προγράμματα πρόληψης και αντιμετώπισης των λιγότερο σοβαρών μορφών υποσιτισμού είναι ακατάλληλα, διότι δεν παρέχουν τις σωστές τροφές. Στην ηλικία μεταξύ έξι και 24 μηνών, τα μικρά παιδιά χρειάζονται τροφές πλούσιες σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά, για να τα στηρίξουν στη διάρκεια μιας περιόδου γρήγορης ανάπτυξης. Αυτή η συγκέντρωση και η διαφορετικότητα των θρεπτικών συστατικών απαιτεί ένα ποικίλο διαιτολόγιο που θα συμπεριλαμβάνει ζωικές τροφές, οι οποίες είναι ακριβές και συχνά μη προσιτές, με αποτέλεσμα τα παιδιά να γίνονται ιδιαίτερα ευάλωτα σε μια διατροφική ανασφάλεια. Ωστόσο, η διεθνής ανθρωπιστική βοήθεια εξακολουθεί να παρέχει ενισχυμένα αναμεμειγμένα άλευρα, που δεν περιέχουν ζωικές τροφές. Το γεγονός ότι στα τέλη της δεκαετίας του 1980 το γάλα αποσύρθηκε για οικονομικούς λόγους απ' αυτά τα άλευρα, τα οποία έχουν στόχο τα μικρά παιδιά, καταδεικνύει ένα θανατηφόρο διπλό μέτρο, με το οποίο η επισιτιστική επιστήμη αγνοείται. Οι δωρητές και οι υπηρεσίες του ΟΗΕ θα πρέπει να επανεξετάσουν την τροφή που δίδεται ως μέρος των προγραμμάτων επισιτιστικής βοήθειας. Θα πρέπει ν' αναπτυχθούν και να κλιμακωθούν νέες στρατηγικές διανομής απαραίτητων συστατικών. Τα RUF θα πρέπει να ενταχθούν μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο των καινοτόμων στρατηγικών, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν τις οικογένειες να δώσουν στα μικρότερα παιδιά τους τις πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά τροφές που χρειάζονται. Εξίσου, θα πρέπει να επιδιωχθούν και άλλες στρατηγικές, όπως η παροχή εισοδηματικής βοήθειας στις οικογένειες.
Η εκστρατεία των ΓΧΣ για τον υποσιτισμό
«Τα υποσιτισμένα παιδιά ζητούν την προσοχή μας», υποστηρίζει εξειδικευμένες στρατηγικές με συγκεκριμένο στόχο, που θα επιτρέψουν στα παιδιά ηλικίας κάτω των δύο χρόνων σε περιοχές του πλανήτη που πλήττονται από τον υποσιτισμό, να έχουν πρόσβαση στη μίνιμουμ διατροφή που χρειάζονται. Η εκστρατεία καλεί τις κυβερνήσεις-δωρητές ν' αλλάξουν τα σημερινά προγράμματα επισιτιστικής βοήθειας, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις διατροφικές ανάγκες των μικρών παιδιών και ν' αναπτύξουν πρακτικές παροχής συμπληρωμάτων διατροφής. Οι ΓΧΣ τονίζουν επίσης την ανάγκη ν' αυξηθούν οι έρευνες και η ανάπτυξη στον τομέα των συμπληρωματικών τροφών που είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες των μικρών παιδιών.
Γιατί τα παιδιά υποσιτίζονται;
Τα παιδιά υποσιτίζονται όταν δεν λαμβάνουν τα κατάλληλα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός τους για ν' αντισταθεί στις μολύνσεις και ν' αναπτυχθεί χωρίς πρόβλημα. Όταν οι διατροφικές ελλείψεις γίνουν πολύ σημαντικές, ένα παιδί αρχίζει να «φθίνει» -να καταναλώνει τους δικούς του ιστούς, για να λάβει τα απαραίτητα συστατικά. Κι αυτή η εξάντληση είναι δείγμα υποσιτισμού οξείας μορφής. Σε ορισμένες περιοχές του κόσμου, όπως στην υπο-Σαχάρια Αφρική, η εξάντληση είναι ιδιαίτερα συχνή στα παιδιά κατά την διάρκεια της «εποχής του λιμού», ανάμεσα σε δύο σοδειές. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι υπάρχουν σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή 20 εκατομμύρια μικρά παιδιά με σοβαρό οξύ υποσιτισμό.
Η διατροφική κατάσταση του παιδιού ελέγχεται με την χρησιμοποίηση του βραχιολιού MUAC (μέτρηση της περιμέτρου της μυϊκής μάζας του άνω μέσου βραχίονα) σε ένα θεραπευτικό κέντρο διατροφής των ΓΧΣ στο Νοσοκομείο Μπίου (Biu Hospital), στο Μπόρνο Ντάτε (Borno Dtate) της Βόρειας Νιγηρίας.
Ποιες είναι οι διατροφικές ανάγκες ενός αναπτυσσόμενου παιδιού;
Το μητρικό γάλα είναι η μόνη τροφή που χρειάζεται ένα παιδί ηλικίας κάτω των έξι μηνών. Μετά τους έξι μήνες, τα παιδιά χρειάζονται περισσότερη ενέργεια και απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, απ' όσα μπορεί να προσφέρει μονάχα το μητρικό γάλα. Κι αυτό σημαίνει πρωτεΐνες και απαραίτητα λίπη όπως και περίπου 20 διαφορετικές βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία όπως το ασβέστιο, το κάλιο, ο ψευδάργυρος και ο σίδηρος.
Μια πολυεθνική μελέτη της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, η οποία έχει συμβάλει στην καθιέρωση των Επιπέδων Παιδικής Ανάπτυξης της ΠΟΥ (2006), δείχνει ότι όλα τα μικρά παιδιά σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου μπορούν να φτάσουν σε ένα παρόμοιο επίπεδο ύψους, βάρους και ανάπτυξης με την άριστη διατροφή, την καλή φροντίδα της υγείας τους κι ένα υγιεινό περιβάλλον. Κατά συνέπεια οι διατροφικές ανάγκες των παιδιών που αναπτύσσονται γρήγορα σε όλο τον κόσμο, είναι ουσιαστικά οι ίδιες.
Πώς αντιμετωπίζονται αυτές οι ανάγκες στις ανεπτυγμένες χώρες;
Στις ανεπτυγμένες χώρες, τα μικρά παιδιά τρώνε μια ποικιλία πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά τροφών, όπως το κρέας, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα ψάρια και τα αυγά, όπως επίσης και φρούτα και λαχανικά, προκειμένου να ικανοποιήσουν τις διατροφικές τους ανάγκες, την ίδια περίοδο όπου επιπλέον, θηλάζουν. Ακόμη κι αν τα παιδιά δεν τρώνε κρέας, οι παιδικές τροφές και τα δημητριακά ενισχύονται με βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία, ιδιαίτερα σίδηρο και ψευδάργυρο, έτσι ώστε να ικανοποιήσουν τις διατροφικές ανάγκες των παιδιών. Το γάλα αποτελεί μια καλή πηγή όλων των θρεπτικών συστατικών (εκτός από τον σίδηρο), και είναι ένα σημαντικό μέρος του διαιτολογίου των περισσότερων παιδιών ηλικίας άνω του ενός έτους. Σε περιοχές στις οποίες οι πόροι είναι περιορισμένοι, το διαιτολόγιο συνίσταται ως επί το πλείστον από το μητρικό γάλα μαζί με φυτικές τροφές και λίγα λιπαρά. Αυτά τα διαιτολόγια στερούνται κυρίως σιδήρου, ψευδαργύρου και ασβεστίου, και τα θρεπτικά τους συστατικά δεν απορροφώνται τόσο εύκολα από τις φυτικές τροφές, όσο από το κρέας, τα ψάρια, τα πουλερικά, τα αυγά ή τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Ωστόσο οι ζωικές τροφές είναι συνήθως απαγορευτικά ακριβές ή απλώς μη προσιτές.
Γιατί τα έτοιμα προς χρήση διατροφικά σκευάσματα έχουν αποτέλεσμα;
Η εμπειρία διαφόρων οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων και των ΓΧΣ, έχει δείξει ότι ένας πολύ επιτυχημένος τρόπος για να δίνουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά στα υποσιτιζόμενα παιδιά, είναι τα έτοιμα προς χρήση διατροφικά σκευάσματα (RUF). Πρόκειται για μια αποτελεσματική θεραπεία, διότι το κάθε πακέτο δίνει 500 θερμίδες με την μορφή μιας πλούσιας σε θρεπτικά συστατικά κρέμας, η οποία περιέχει ενισχυμένη σκόνη γάλακτος και δίνει τα 40 απαραίτητα θρεπτικά συστατικά τα οποία χρειάζεται ένα υποσιτιζόμενο παιδί, για ν' αναστρέψει στον οργανισμό του την έλλειψη θρεπτικών συστατικών και να κερδίσει βάρος.
Επιπλέον, τα έτοιμα προς χρήση διατροφικά σκευάσματα (RUF) είναι απλά στην χρήση σε περιοχές με περιορισμένους πόρους, ως ένας αποτελεσματικός και ασφαλής τρόπος να παρέχουν γάλα στα μικρά παιδιά: δεν περιέχουν νερό, κι έτσι είναι ανθεκτικά απέναντι στις βακτηριακές μολύνσεις, φθάνουν μέσα σε αεροστεγή, ατομικά πακέτα, και μπορούν να παραμείνουν αχρησιμοποίητα για πολύ καιρό. Επίσης, δεν απαιτούν προετοιμασία και είναι εύκολα στη μεταφορά και στη χρήση σε θερμά κλίματα. Ενώ το πιο σημαντικό είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφία των υποσιτισμένων παιδιών μπορούν να λάβουν αυτή τη θεραπεία στο σπίτι τους, υπό την επίβλεψη της μητέρας τους ή όποιου άλλου τα φροντίζει, αντί για το νοσοκομείο. Αυτό επιτρέπει στα προγράμματα ν' ασχοληθούν με πολύ περισσότερα παιδιά, την ίδια στιγμή που ελαχιστοποιούν και τον κίνδυνο τα παιδιά αυτά να κολλήσουν κάποια μόλυνση στο νοσοκομείο. Ο υποσιτισμός πρέπει ν' αντιμετωπιστεί προτού φθάσει σ' ένα στάδιο όπου απειλεί τη ζωή των παιδιών. Η ποιότητα των συμπληρωματικών τροφών που παρέχονται σε παιδιά μεγαλύτερα των έξι μηνών σε περιοχές με περιορισμένους πόρους, απαιτεί επανεξέταση. Αν οποιοδήποτε από τα 40 απαραίτητα θρεπτικά συστατικά είναι ανεπαρκές στο διαιτολόγιο ενός μικρού παιδιού, οι άμυνες του οργανισμού του αποδυναμώνονται, και αυξάνεται η πιθανότητα αυτό να αρρωστήσει σοβαρά ακόμη κι από μια μικρή μόλυνση.
Η εμπειρία των ΓΧΣ στο Μαραντί του Νίγηρα
Κλιμακώνοντας την θεραπεία του σοβαρού υποσιτισμού οξείας μορφής από το 2001
Οι ΓΧΣ εργάζονται περιοδικά στο Νίγηρα από το 1984, και το 2005, χρονιά εξαιρετικής διατροφικής ανασφάλειας στη χώρα, οι ΓΧΣ περιέθαλψαν περισσότερα από 60.000 σοβαρά υποσιτισμένα παιδιά, χρησιμοποιώντας θεραπευτικά έτοιμα διατροφικά σκευάσματα (RUF). Μόνο στο Μαραντί περιέθαλψαν 38.000 σοβαρά υποσιτισμένα παιδιά, με ποσοστό θεραπείας άνω του 90%.
Επεκτείνοντας την περίθαλψη σε εξωτερικά ιατρεία για παιδιά με μέτριο υποσιτισμό (2006)
Οι ΓΧΣ επέκτειναν τη χρησιμοποίηση θεραπευτικών έτοιμων προς χρήση διατροφικών σκευασμάτων (RUF) μέσα από εξωτερικά ιατρεία σε παιδιά με μέτριο υποσιτισμό, σε δύο διαφορετικές περιοχές της επαρχίας του Μαραντί. Σχεδόν 65.000 παιδιά έλαβαν θεραπεία, το 92,5% των οποίων υπέφερε από μέτριο υποσιτισμό, και το 7,5% από σοβαρό υποσιτισμό. Τα ποσοστά της ανάρρωσης έφτασαν το 95,5% ανάμεσα στα μέτρια υποσιτισμένα παιδιά, και το 81,3% ανάμεσα στα σοβαρά υποσιτισμένα. Το εποχιακό αποκορύφωμα των εισαγωγών σοβαρών περιστατικών, το οποίο παρατηρείται κάθε χρόνο από το 2001 οπότε και ξεκίνησε το πρόγραμμα στο Μαραντί, δεν συνέβη αυτή τη χρονιά.
Πρόκειται για μια εμπειρία που υποδηλώνει ότι η θεραπεία με θεραπευτικά έτοιμα προς χρήση διατροφικά σκευάσματα (RUF) μπορεί να προλάβει την ανάπτυξη του σοβαρού υποσιτισμού σε μια μεγάλη ομάδα μέτρια υποσιτισμένων παιδιών.
Βοηθώντας περισσότερα παιδιά που πάσχουν από υποσιτισμό (2007)
Το 2007 οι ΓΧΣ άρχισαν να χρησιμοποιούν τους Δείκτες Αναφοράς Ανάπτυξης του 2006 της ΠΟΥ, προκειμένου να προσδιορίσουν τα κριτήρια εισαγωγής για θεραπεία. Αυτοί οι δείκτες αναγνωρίζουν περισσότερα και πιο μικρά παιδιά που πάσχουν από οξύ υποσιτισμό. Οι δείκτες της ΠΟΥ μας επιτρέπουν να βοηθήσουμε περισσότερο αυτά τα υποσιτισμένα παιδιά, τα οποία αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν. Τα παιδιά με σοβαρό οξύ υποσιτισμό θεραπεύονται με θεραπευτικά RUF σε εξωτερικά επισιτιστικά κέντρα. Μόνο παιδιά με περίπλοκες παθήσεις χρειάζονται ακόμη νοσηλεία.
Το δεύτερο στοιχείο της νέας προσέγγισης των ΓΧΣ περιλαμβάνει τη διανομή συμπληρωματικών έτοιμων προς χρήση διατροφικών σκευασμάτων (RUF), τα οποία συμπληρώνουν τα τακτικά γεύματα και αντισταθμίζουν τις ελλείψεις του τακτικού διαιτολογίου τους. Το 2007 οι ΓΧΣ διένειμαν συμπληρωματικά RUF σε όλα τα 62.000 παιδιά ηλικίας από έξι μηνών μέχρι τριών χρόνων, σε μια περιοχή του Μαραντί, σε μηνιαία βάση κατά τη διάρκεια του εποχιακού κενού πείνας.
Τι μπορεί να γίνει για να διασφαλίσουμε ότι η αποτελεσματική θεραπεία είναι προσιτή;
Αυξάνοντας του παραγωγούς
Σήμερα, ένα προϊόν θεραπευτικών έτοιμων προς χρήση διατροφικών σκευασμάτων (RUF) γνωστό ως Plumpy' nut παρασκευάζεται στην Γαλλία από την Nutriset και άλλες τέσσερις συνεργαζόμενες εταιρίες στο Μαλάουι, την Αιθιοπία, το Νίγηρα και την Δομινικανή Δημοκρατία. Και άλλες διεθνείς εταιρείες έχουν δηλώσει το ενδιαφέρον τους για ν' αρχίσουν παραγωγή, αλλά η αρχική επένδυσή τους θα εξαρτηθεί από τη λήψη μεγάλων και σίγουρων παραγγελιών. Η μη κερδοσκοπική εταιρεία Valid Nutrition δραστηριοποιείται προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης τοπικών ικανοτήτων παραγωγής, σε αρκετές χώρες της Αφρικής και της Ασίας, ενώ η κάθε χώρα βασίζεται σε συνταγές που χρησιμοποιούν τοπικά προσιτά συστατικά. Μέχρι σήμερα εγκαταστάσεις τοπικής παραγωγής υπάρχουν στο Μπαγκλαντές, την Αιθιοπία, το Μαλάουι και τη Ζάμπια.
Μειώνοντας την τιμή
Καθώς το σημερινό κόστος βρίσκεται λίγο κάτω από τρία ευρώ το κιλό, το συνολικό κόστος της παραγωγής αρκετών έτοιμων προς χρήση διατροφικών σκευασμάτων (RUF) για τη θεραπεία των 20 εκατομμυρίων παιδιών που η ΠΟΥ εκτιμά ότι πάσχουν από σοβαρό υποσιτισμό οξείας μορφής, θα είναι 750 εκατομμύρια ευρώ. Σήμερα, το κόστος της θεραπείας ενός παιδιού, είναι σχεδόν 39 ευρώ. Το κόστος των υπαρχόντων προϊόντων έχει αυξηθεί εξαιτίας της ανερχόμενης τιμής του γάλακτος. Η τιμή του γάλακτος σε σκόνη αυξήθηκε δραματικά το 2007, από 2.000 ευρώ σε περισσότερα από 4.000 ευρώ ανά μετρικό τόνο. Παρά το αυξανόμενο κόστος των πρώτων υλών, υπάρχουν τρόποι να μειωθεί η τιμή.
Κι αυτοί συμπεριλαμβάνουν την κλιμάκωση της παραγωγής, την ανάπτυξη εναλλακτικών συσκευασιών, τη δημιουργία ενός προϊόντος που θα βασίζεται σε εναλλακτικές πρώτες ύλες και την πιθανότητα φορολογικών απαλλαγών. Η μείωση του κόστους θα έχει αντίκτυπο στη ζήτηση των θεραπευτικών έτοιμων προς χρήση διατροφικών σκευασμάτων (RUF).
Η ανάπτυξη προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας για τη συμπλήρωση του διαιτολογίου των ευάλωτων παιδιών ηλικίας έξι μηνών μέχρι δύο χρόνων πρέπει εξίσου ν' αναχθεί σε προτεραιότητα. Το κλειδί είναι το προϊόν να διατηρήσει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για τα γρήγορα αναπτυσσόμενα παιδιά. Υπάρχουν εξάλλου και πολλές πιθανότητες ανάπτυξης προϊόντων που θα συνοδεύσουν την ιατρική θεραπεία παθολογικών νόσων όπως ο HIV και η φυματίωση.
Τι ζητούν οι ΓΧΣ;
*
Η θεραπεία του σοβαρού οξέος υποσιτισμού με θεραπευτικά RUF πρέπει να κλιμακωθεί. Οι διάφορες χώρες πρέπει να καταστρώσουν πρωτόκολλα τα οποία να υποστηρίζουν τη διαχείριση του σοβαρού οξέος υποσιτισμού μέσα στις κοινότητες. Τα κράτη πρέπει να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν τους νέους Δείκτες Ανάπτυξης της ΠΟΥ.
*
Πρέπει να αναπτυχθούν χρηματοδοτικά προγράμματα προκειμένου να υποστηρίξουν τα Υπουργεία Υγείας να ενσωματώσουν τη θεραπεία του σοβαρού οξέος υποσιτισμού στα πρωτόκολλά τους και να αγοράσουν θεραπευτικά RUF σε μια τιμή που δε θα βλάψει τους προϋπολογισμούς.
*
Οι δωρητές πρέπει να επανεξετάσουν την ποιότητα της διατροφικής βοήθειας που απευθύνεται στα μικρά παιδιά, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι διανομές θα περιλαμβάνουν τροφές οι οποίες ικανοποιούν τις ιδιαίτερες διατροφικές ανάγκες των παιδιών.
*
Πρέπει να αυξηθούν οι ακαδημαϊκές έρευνες και μελέτες, προκειμένου να προωθήσουν την ανάπτυξη νέων συμπληρωματικών τροφών και προγραμματικών στρατηγικών, που στόχο θα έχουν την ικανοποίηση των διατροφικών αναγκών των μικρών παιδιών, των γυναικών της αναπαραγωγικής ηλικίας και των ανθρώπων που πάσχουν από φυματίωση και HIV/AIDS
Το video μπορεί να μην το αντέξεις..
ActionAid: Φτάνει πια η σιωπή! Καιρός για φασαρία!
health.in.gr
Αθήνα: Σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα Τροφής, νέοι της ομάδας activista θα κάνουν ένα λεπτό φασαρία για να δηλώσουν την αντίθεσή τους στην αδράνεια των ηγετών του κόσμου μπροστά στην εξάπλωση της πείνας. Νέοι στην Ελλάδα και σε 11 άλλες χώρες φωνάζουν για να κινητοποιήσουν κυβερνήσεις όπως την ελληνική ώστε να πραγματοποιήσουν τις δεσμεύσεις τους.
Κάθε 6 δευτερόλεπτα ένα παιδί στις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου πεθαίνει από την πείνα όταν στον κόσμο υπάρχει άφθονη τροφή για όλους μας. Σήμερα, 1,02 δισ. άνθρωποι δεν έχουν αρκετή τροφή. Δηλαδή περισσότεροι άνθρωποι από τον πληθυσμό της ΕΕ, των ΗΠΑ και του Καναδά μαζί, πεινούν. Από το 2008 ο αριθμός των χρόνια πεινασμένων αυξάνεται κατά 275.000 άτομα κάθε μέρα.
Οπλισμένοι με κατσαρόλες, κουτάλια και σφυρίχτρες νέοι της διεθνούς εθελοντικής ομάδας activista από την Ελλάδα, τη Δανία, την Ουγκάντα, τη Βραζιλία, τη Σιέρα Λεόνε, τη Γαλλία, την Γκάμπια, τη Νιγηρία, τη Βρετανία, το Νεπάλ, τη Νότια Αφρική και την Κένυα κάνουν θόρυβο για να ξυπνήσουν οι ηγέτες του κόσμου και να απελευθερώσουν το 1 δισ. ανθρώπων από τα δεσμά της πείνας.
«Η Ελλάδα όχι μόνο δεν ανταποκρίνεται στις διεθνείς δεσμεύσεις της, αλλά μείωσε και τον ίδιο της το στόχο για αναπτυξιακή βοήθεια από 0,5% το 2008 σε 0,35% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος το 2009. Η ActionAid ζητά να εκπληρώσει τον αναθεωρημένο στόχο της συντάσσοντας ετήσιο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και να αυξήσει το ποσοστό στο 0,7% από το 2015» δήλωσε ο Γεράσιμος Κουβαράς, γενικός διευθυντής της ActionAid Ελλάς. «Επίσης, η Ελλάδα θα πρέπει να επικεντρωθεί στα θύματα της πείνας στην Υποσαχάρια Αφρική και η βοήθειά της να στοχεύει στη βελτίωση της ζωής των φτωχών αγροτών και κυρίως των γυναικών με πραγματική ενίσχυση της ανάπτυξης των χωρών αυτών» συμπλήρωσε.
Σύμφωνα με τη νέα έκθεση της ActionAid «Ποιος πραγματικά πολεμάει την πείνα;», η Ελλάδα βρίσκεται στην 16η θέση ανάμεσα σε 22 αναπτυγμένες χώρες με βαθμό 18 στα 100. Η Ελλάδα δεν ενισχύει τη γεωργία των αναπτυσσόμενων χωρών, δεν στηρίζει το κράτος πρόνοιας τους και δεν κάνει αρκετά για τις κλιματικές αλλαγές.
Η ActionAid μελέτησε τι κάνουν 51 κυβερνήσεις για να αντιμετωπίσουν την πείνα. Η έρευνα δείχνει για παράδειγμα ότι η Βραζιλία, έχοντας και τη βούληση και τα οικονομικά μέσα, έθεσε ως στόχο την εξαφάνιση της πείνας στη χώρα. Μέσα σε έξι χρόνια, κατασκευάστηκαν τράπεζες τροφής, κοινοτικές κουζίνες και εισήχθηκαν ζεστά γεύματα από τοπικά προϊόντα στα σχολεία. Ταυτόχρονα, ενισχυθήκαν οι μικρές οικογενειακές αγροτικές επιχειρήσεις και οι γεωργοί που μόλις είχαν αποκτήσει γη μέσω μεταρρύθμισης. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: ο υποσιτισμός μειώθηκε κατά 73% και η παιδική θνησιμότητα κατά 45%.
Από την άλλη, η Ινδία που έχει εντυπωσιακή ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και που ακολουθεί τις επιταγές των διεθνών οργανισμών, αύξησε τον αριθμό των πεινασμένων κατοίκων της κατά 30 εκατομμύρια από τα μέσα της δεκαετίας του '90.
Όταν υπάρχει πολιτική βούληση ακόμα και πολύ φτωχές χώρες μπορεί να κάνουν σημαντικά βήματα στην καταπολέμηση της πείνας. Το Μαλάουι ενώ ήταν μια χώρα με επαναλαμβανόμενους λιμούς, απέκτησε πλεόνασμα τροφής ενισχύοντας τη γεωργία του.
«Είναι σκάνδαλο ότι ένας στους δέκα Κενυάτες χρειάζεται έκτακτη βοήθεια σε τροφή, ενώ η χώρα εξάγει φρούτα και λαχανικά στην Ευρώπη. Οι κυβερνήσεις τόσο των αναπτυγμένων όσο και των αναπτυσσόμενων χωρών πρέπει να επενδύσουν στους φτωχούς αγρότες που καλλιεργούν για τις τοπικές αγορές. Πρέπει να υπάρξει ένα μόνιμο δίχτυ ασφάλειας ώστε κανείς να μην πεινάει» δήλωσε ο Νίξον Οτιένο, Υπεύθυνος για τη δράση της ActionAid για το Δικαίωμα στην Τροφή.
Διαδικτυακή δράση: Δεν συμφωνείτε με τις κακές επιδόσεις της Ελλάδας στον πόλεμο κατά της πείνας; Στείλτε μήνυμα στην ελληνική κυβέρνηση:
http://www.actionaid.gr/HungerFree
Διαβάστε την έρευνα της ActionAid «Ποιος πραγματικά πολεμάει την πείνα;» στα Αγγλικά, με τις επιδόσεις της Ελλάδα και 50 άλλων χωρών στα θέματα αναπτυξιακής βοήθειας:
http://www.actionaid.gr/files/File/Downloads/Scorecard.pdf
Η ActionAid πιστεύει ότι τα μαθήματα από τις χώρες με υψηλές επιδόσεις μπορούν να εφαρμοστούν για την καταπολέμηση της πείνας. Καλεί τις κυβερνήσεις:
*
των αναπτυσσόμενων χωρών να επενδύσουν τουλάχιστον 10% του προϋπολογισμού τους σε ένα πλήρες σχέδιο για την καταπολέμηση της πείνας
*
των αναπτυγμένων χωρών να αυξήσουν τη βοήθεια προς τη γεωργία κατά τουλάχιστον 20 δισ. δολάρια το χρόνο και να εξασφαλίσουν ότι τα κεφάλαια αυτά ενισχύουν απευθείας εθνικά σχέδια κατά της πείνας των αναπτυσσόμενων χωρών μέσω ενός συντονισμένου μηχανισμού χρηματοδότησης
*
να δώσουν προτεραιότητα στους φτωχούς αγρότες των αναπτυσσόμενων χωρών, κυρίως στις γυναίκες και να ενισχύσουν μια βιώσιμη γεωργία προσαρμοσμένη στα τοπικά κλίματα
*
των αναπτυγμένων χωρών να σταματήσουν τις επιδοτήσεις παραγωγής βιοκαυσίμων, που υπονομεύουν άμεσα την εξασφάλιση αυτάρκειας τροφής
*
να αυξήσουν την ενίσχυση της πρόνοιας των αναπτυσσόμενων χωρών και των βασικών κοινωνικών υπηρεσιών
*
των αναπτυγμένων χωρών να συμφωνήσουν στην Κοπεγχάγη να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και επίσης να υποστηρίξουν οικονομικά την προσαρμογή των αναπτυσσόμενων χωρών στις κλιματικές αλλαγές με 182 δισ. δολάρια το χρόνο.
Η ActionAid είναι ένας διεθνής αναπτυξιακός οργανισμός που δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 40 χώρες και συνεργάζεται με τους κατοίκους των φτωχότερων χωρών του κόσμου για την αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανισότητας.
Αυξάνεται ο αριθμός των υποσιτισμένων ανθρώπων το 2009
health.in.gr
Ρώμη: Ο συνδυασμός της επισιτιστικής κρίσης και της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης οδήγησε περισσότερους από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους στην πείνα στη διάρκεια του 2009, ανακοίνωσαν σήμερα υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών επιβεβαιώνοντας τις δυσοίωνες προβλέψεις που είχαν δοθεί στη δημοσιότητα νωρίτερα φέτος.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) και το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα ανακοίνωσαν ότι 1.02 δισεκατομμύριο άνθρωποι -περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι περισσότεροι από πέρυσι- υποσιτίστηκαν το 2009, ο υψηλότερος αριθμός εδώ και τέσσερις δεκαετίες.
«Ο αυξανόμενος αριθμός υποσιτισμένων ανθρώπων είναι μη αποδεκτός», είπε ο γενικός διευθυντής του FAO, Ζακ Ντιούφ, όταν δημοσιοποιήθηκε η νέα ετήσια έκθεση για την παγκόσμια επισιτιστική κρίση.
«Έχουμε τα οικονομικά και τα τεχνικά μέσα για να εξαλειφθεί η πείνα. Αυτό που λείπει είναι μία ισχυρότερη πολιτική βούληση για να εξαλειφθεί η πείνα για πάντα», είπε ο κ. Ντιούφ.
Η αύξηση στον αριθμό των υποσιτισμένων δεν είναι αποτέλεσμα της φτωχής σοδειάς αλλά οφείλεται στις υψηλές τιμές των τροφίμων -κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες- στα χαμηλότερα εισοδήματα και στις χαμένες θέσεις εργασίας.
Ακόμη και πριν από τις πρόσφατες κρίσεις -την επισιτιστική και τη χρηματοπιστωτική- ο αριθμός των υποσιτιζόμενων ανθρώπων αυξήθηκε σταθερά επί μία δεκαετία, αντιστρέφοντας την πρόοδο που επιτεύχθηκε τη δεκαετία του 1980 και στις αρχές του 1990.
Η Ομάδα των Οκτώ (G8) τον Ιούλιο δεσμεύτηκε για την παροχή 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε διάστημα τριών ετών για να βοηθήσει τις φτωχές χώρες να εξασφαλίσουν μόνες τους την τροφή τους.
Αυτό έχει προκαλέσει ανησυχία ότι, ως αποτέλεσμα, η έκτακτη επισιτιστική βοήθεια μπορεί να μειωθεί.
Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP) πέρυσι συγκέντρωσε πέντε δισεκατομμύρια δολάρια -ποσό ρεκόρ- για τις επισιτιστικές ανάγκες των φτωχών, καθώς μία αύξηση στις τιμές των τροφίμων την περίοδο 2006-2008 προκάλεσε έντονες διαμαρτυρίες και επεισόδια σε ορισμένες χώρες.
Το WFP μέχρι στιγμής φέτος έχει λάβει 2,9 δισεκατομμύρια δολάρια και έχει περιορίσει τις μερίδες τροφίμων που διανέμει ή έχει περιορίσει τις δραστηριότητές του σε μέρη όπως η Κένυα και το Μπαγκλαντές.
ΑΠΕ-ΜΠΕ, Ρόιτερ, Γαλλ.Πρακτ.
Κι όταν δεν πεθαίνει ο ένας για τον άλλον
είμαστε κιόλας νεκροί.
Τάσος Λειβαδίτης
And when we don’t die for each other
we are already dead.
Tassos Livaditis
Τζιβαέρια μου!
Είμαι στο δρόμο για τη
Ροή
Σας περιμένω..
είμαστε κιόλας νεκροί.
Τάσος Λειβαδίτης
And when we don’t die for each other
we are already dead.
Tassos Livaditis
Τζιβαέρια μου!
Είμαι στο δρόμο για τη
Ροή
Σας περιμένω..
